Groepswoningen in Hévillers

Vijf passiefhuizen in houtskeletbouw

Een groepswoningproject is geen gemakkelijkheidsoplossing omdat solidariteit in alle fasen aanwezig moet zijn, van het ontwerp tot de realisatie en daarna in het dagelijkse leven. Michel Toussaint en Christophe De Nys, de architecten van de vijf eengezinswoningen van het project in Hévillers, delen hun ervaringen met ons over de bouw van deze vijf houten passiefhuizen.

 Vijf gezinnen van verschillende leeftijden liggen aan de basis van dit project. Vijf dromen van een ander leven, gebaseerd op een sterke sociale dimensie. Ze hebben allen één punt gemeen, een grote bezorgdheid om een duurzame woning te ontwerpen. De ecologische aanpak van de bouwheren kwam overeen met onze visie, legt Michel Toussaint van het architectenbureau Regards Croisés ons uit. Drie van de vijf gezinnen hadden de wens kenbaar gemaakt om met hout te werken en twee gezinnen wilden een passiefwoning. Houtskeletbouw lag daarom voor de hand.

Een gevarieerde structuur

 Om aan ieders wensen tegemoet te komen – zoals het naast elkaar schikken van de vijf woningen door ze op gelijkwaardige wijze open te trekken naar het zuiden en de privétuin – en rekening te houden met de gegevenheden van het voor een dergelijk ontwerp betrekkelijk smal terrein – heeft de architect hoger gebouwd dan gemiddeld in de omgeving. Om het effect echter te verzachten, maakte de architect gebruik van een breuk in de gevelplannen, de dakvolumes en de materialen. Deze aanpak stelde hem in staat een gevarieerde structuur voor te stellen naar het beeld van de bouwheren, waarbij voldaan werd aan de behoefte aan dag- en zonlicht, eigen aan elk van de passiefwoningen.

Overal een beetje hout

 De structuur van het volledige gebouw is in houtskeletbouw opgetrokken terwijl het palen-balkensysteem werd aangewend voor de realisatie van de grote draagbalken voor de open ruimten, met name op twee hoogtes. Alles wat enigszins van hout gemaakt kon worden, werd uit hout vervaardigd, van de dekvloeren tot de ramen via de isolatie (cellulosevlokken en houtvezels), gaat de architect verder. Voor de buitenbetimmering hebben we gekozen voor behandeld, FSC-gelabeld lorkenhout om een gelijkmatige vergrijzing van de aan regen en zon blootgestelde houten oppervlakken te bekomen.

Houten trappen

 Elke woning behoudt evenwel zijn eigen specifieke karakter. Zo was er een eigenaar die houten binnenbekleding wilde, terwijl een andere, die schrijnwerker van opleiding was, zijn eigen trap heeft gemaakt. Het is een spectaculair model in eikenhout dat zonder trapwangen werd ingebouwd. In verhouding tot een klassieke trap, heeft hij ongeveer vijf keer minder hout gebruikt. Nog een andere eigenaar heeft een massiefhouten trap gebouwd zonder trapwangen, met aantreden en optreden in Z-vorm.

Akoestische isolatie

 Het akoestisch vraagstuk heeft het voorwerp uitgemaakt van een belangrijke studie, verduidelijkt de architect van Regards Croisés. Enerzijds omdat we met houtskeletbouw werken en anderzijds omdat de binnenvolumes van de verschillende woningen nauw met elkaar verbonden zijn. We hebben de aanpalende structuren dus van elkaar gescheiden en binnen de houten draagstructuren akoestische dozen gecreëerd aan de hand van een techniek van droge dekvloeren, om een veruit hoger akoestisch prestatieniveau te bekomen dan van een klassiek huis.

Beheer van de variabele geometrie

 Alle cliënten hebben tot de bouw van deze gemeenschappelijke woning bijgedragen. Sommige cliënten hebben een groot deel van de binnenafwerking voor hun rekening genomen, terwijl één lid van de groep, een aannemer houtskeletbouw, zijn huis volledig zelf gebouwd heeft. Het beheer van deze variabele geometrie en van de specifieke eigenschappen van een groepswoningproject vergt veel meer tijd en betrokkenheid van de architect. Behalve de eisen op het gebied van architectuur, coördinatie van de werkzaamheden van de onderaannemers en het beheer van de details met betrekking tot het bouwsysteem, vereist een dergelijk project heel wat psychologisch inzicht om voortdurend het evenwicht te behouden tussen het individuele en het collectieve project, vat Michel Toussaint samen.

Meer info:

Architectuur: Architectenbureau Regards Croisés, www.regardscroises.be

Hoofdaannemer: TS Construct, www.ts-construct.be

Aannemer speciale technieken: CRIC, www.cric.be

Studiebureau speciale technieken: Alliance Engineering, www.allianceengineering.com

Budget: +/- 1100 €/m² (exclusief BTW)