Eerste vijflaagse houten gebouw in België

De sociale huisvestingsmaatschappij La Sambrienne legt momenteel in Mont-sur-Marchienne een ecowijk aan waarvan de appartementsgebouwen volledig in CLT-panelen (cross-laminated timber, kruislaaghout) zijn opgetrokken. Een voorbeeldproject omdat dit één van de eerste vijflaagse houten gebouwen in België betreft.

Op termijn zal het ambitieuze project Les Closières, ontwikkeld door Igretec, Banneton-Garrino en PEC, 600 woningen omvatten op een site van 17,8 hectaren. Op dit ogenblik werd reeds een eerste gebouw met 10 woningen opgericht en een tweede is in aanbouw.

Gelijmd gelamelleerd hout gecombineerd met kruislaaghout

De firma Lamcol uit Marche-en-Famenne, Belgisch specialist van gelijmd gelamelleerd hout, wilde zijn aanbod enkele jaren geleden diversifiëren. Philippe Courtoy, bestuurder van de onderneming van de Groep Terryn, ging met de oprichting van de afdeling houtwoningbouw Buildinx voor panelen in kruislaaghout. Het luik hout van de sociale lage-energieconstructies van Les Closières werd aan deze onderneming toevertrouwd omdat Lamcol voor de twee eerste blokken in onderaanneming (studiebureau, CLT-structuur, isolatie en buitenbetimmering) werkte voor hoofdaannemer Hullbridge.

Ecowijk

In de geest van de ecowijk, lag de keuze voor houtbouw voor de hand. Het architectuurontwerp over vijf niveaus (GLV + 4) heeft uiteraard een invloed gehad op het CLT-bouwsysteem. Voor dit project werd trouwens geen enkele andere optie overwogen.

Fabricatietermijnen

Na het storten van de funderingen, neemt de bouw ongeveer 6 maanden in beslag. In vergelijking met de traditionele bouw, is dit enorm snel. De voorstudie door de architecten, bedoeld om de speciale technieken te integreren in de prefabricatie om de afgewerkte panelen af te leveren, duurde ongeveer 6 weken. De vervaardiging van de panelen (eveneens ongeveer 6 weken) verloopt in 2 fases: de fabricatie van de ruwe panelen, gevolgd door de verwerking. We kunnen de studie dus nog tijdens de eerste fase afronden, legt Philippe Courtoy uit.

Montage

De ruwbouw van de structuur van het eerste gebouw met 10 woningen werd op 22 werkdagen gemonteerd met slechts vier mannen en een bouwkraan. De montagesnelheid is ongetwijfeld één van de sterke punten van CLT-bouw. Om het werk op de werf te beperken, werden de binnenmuren voorts voorgeschilderd in de fabriek. Een eenvoudige reiniging volstaat bij levering. Voor de binnenafwerking werden de houten lamellen van de panelen slechts aan één zijde gelijmd (niet op de randen) om mogelijke droogscheuren te voorkomen. Het afgeleverde paneel is dus al afgewerkt.

Akoestische isolatie

Vanuit een akoestisch standpunt, werd tussen elke verdieping een doorbreking van 2 à 3 mm voorzien. Speciale eslastomere afdichtingen en akoestische hoekgoten optimaliseren de akoestische absorptie en alle kabels werden ondergedompeld in een massa van lichtbetonnen balletjes. Op vraag van Buildinx, volgt het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) de werf van dichtbij op door het nemen van regelmatige akoestische maatregelen opdat dit in zijn genre unieke gebouw kan dienen als referentie voor toekomstige projecten.

Isolatie

Voor de buitenzijde heeft Philippe Courtoy geopteerd voor een isolatie met Redair minerale wol (Rockwool). Voor dit isolatietype dat reeds in Nederland en Denemarken uitgetest en goedgekeurd werd, werd het in het België voor het eerst toegepast. Deze panelen van 20 cm uit minerale wol worden rechtstreeks op de CLT-panelen (van 14 cm) aangebracht. Aangezien ze niet door regenweer worden aangetast en een last tot 50 kg/m² kunnen dragen, wordt dit isolatiemateriaal vervolgens voorzien van een latwerk, waarop de houten buitenbetimmering wordt aangebracht. Aangezien de bouwheren voor een opengewerkte buitenbetimmering hebben gekozen, werd het isolatiemateriaal eerst bedekt met een waterdichte, UV-bestendige film om te voorkomen dat het licht het materiaal zou kunnen beschadigen.

Brandbescherming

Voor bepaalde types gebouwen (scholen) of constructie-elementen (trappenhuizen), eist de brandweer een speciale brandweerstand. In deze gevallen brengt Buildinx een in de fabriek verwerkte brandvertrager aan. Het weerstandsvermogen van massieve CLT-panelen is echter zeer goed.

Panelenbouw

Het bedrijf uit Marche voert de ruwe panelen vanuit Zwitserland, Duitsland of Oostenrijk in. De keuze van de leverancier hangt van het specifieke karakter van het project af. Wij werken met vijf leveranciers en zijn dus niet afhankelijk van één enkele partner, zegt Philippe Courtoy. Gelet op het beschikbare marktaanbod, overwegen wij niet onmiddellijk om onze panelen zelf te produceren. Onze meerwaarde zit in de keuze van goede panelen in functie van de projecten en in de verwerking van de ruwe panelen. Wij beschikken over alle noodzakelijke machines en de nodige ervaring en kunnen rekenen op een intern studiebureau van 5 personen (3 ingenieurs en 2 tekenaars).

Toekomstige projecten?

De vraag naar CLT-realisaties is aanzienlijk op de markt van privéwoningen, appartementsgebouwen en sociale huisvestingsprojecten. Het product is erg concurrentieel op deze markten. Wij zijn ons sindsdien dus als algemene onderneming aan het positioneren om te vermijden dat we worden meegesleurd in een logica van onderaanneming, aangezien reeds een groot deel van de werfcoördinaties van CLT-constructies door ons gebeurt. Op termijn overwegen we reeds geïsoleerde en betimmerde panelen in de fabriek te produceren, wat ons nog meer efficiëntiewinst zal opleveren. Wordt vervolgd omdat de rentabiliteitsstudie nog aan de gang is …

Meer info:

Buildinx
www.buildinx.be
Toegekende prijs: 1.380 €/m²