|
Herkomst
Ayous en Wawa zijn de commerciële namen voor de botanische soort Triplochiton scleroxylon K. Schum. Die behoort tot de familie van de Sterculaceae en komt uit tropisch Centraal- en West-Afrika. Deze soort heeft vele varianten zoals Samba uit Ivoorkust en Obéché uit Nigeria. Toch beperkt de invoer in België zich tot Ayous uit Kameroen en Wawa uit Ghana.
Uitzicht
De Ayous of Wawa is een boom van de opperetage: zijn kruin reikt soms meer dan 50 meter hoog – boven de andere bomen. De stam wordt maximaal 25 meter lang en is recht, maar zelden cilindrisch. De diameter varieert van 90 tot 150 of zelfs 200 cm. De smalle wortelaanlopen zijn 6 tot 8 meter hoog. Typisch zijn de tot 1 cm brede wormgaten of mulots.
Kleur en tekening
Het kernhout is bleek en niet te onderscheiden van het spinthout. Ayous is iets uniformer wit – soms met bruine of grijze vaten – dan Wawa, en heeft een relatief meer gesloten nerf. Wawa neigt wat meer naar het grijs en heeft een meer uitgesproken kleurvariatie. Het hout heeft een rechte draad tot een kruisdraad. Op kwartier gezaagd vertoont het lichte strepen. De nerf is matig grof tot grof.
Duurzaamheid
Het kernhout (en spinthout) is niet duurzaam (natuurlijke duurzaamheidsklasse V). Een preventieve behandeling volgens procedé A.1 is ten zeerste aanbevolen.
Droging en vochtgehalte
Ayous en Wawa drogen gemakkelijk met weinig risico op scheuren of vervormingen. Door het hout na het zagen meteen op latten te stapelen voorkomt u verkleuring door blauwschimmels.
Bewerking
Ayous en Wawa zijn gemakkelijk bewerkbaar, zowel machinaal als met de hand.
Afwerking
De afwerking van Ayous of Wawa is gemakkelijk. Met scherp gereedschap maakt u het oppervlak probleemloos glad. Daarbij is een poriënvuller aangewezen. Spijkers en schroeven dringen vlot in het hout, maar houden matig. Lijmen gaat dan weer goed.
Toepassingen
Ayous / Wawa |
|
|
Gemiddelde volumieke massa* |
400 kg/m³*** |
|
Radiale krimp |
60 tot 30% r.v.** |
0,3% |
|
90 tot 60% r.v.** |
0,5% |
Tangentiële krimp |
60 tot 30% r.v.** |
0,7% |
|
90 tot 60% r.v.** |
0,9% |
Werken |
60 tot 30% r.v.** |
1% |
|
90 tot 60% r.v.** |
1,4% |
Buigsterkte |
57 N/mm² |
|
Elasticiteitsmodulus |
7.000 N/mm² |
|
Druksterkte (evenwijdig met de vezel) |
29 N/mm² |
|
Schuifsterkte |
3,6 N/mm² |
|
Hardheid (Janka) – Langs |
1900 N |
* bij houtvochtgehalte van 15 procent / ** relatief luchtvochtgehalte / *** ter indicatie van de gemiddelde densiteit, die bij Ayous iets hoger is dan bij Wawa
Commerciële afmetingen
Dikte |
26 mm |
Vaste breedtes |
105/130/155 mm |
Lengte |
185 cm en langer, |
Ayous of Wawa met een dikte van 26, 40, 52, 65, 80 wordt ook ingevoerd in vallende breedtes* en met een lengte van 185 cm en langer (gemiddeld 275 cm en langer). |
* 15,5 cm en breder, met een toegelaten percentage van 10 à 14 cm